top of page

Bronisław (13-11-1899 – 28-4-1980) & Marianna (Manterys) 25-3-1906 – 30-1-1992 Manterys

Bronisław Manterys
Wiktoria Manterys (Dziura) b.1868 d.24-1

Bronisław (13-11-1899 – 28-4-1980) i Marianna Manterys (Manterys) wzięli ślub w 20-7-1927(1) roku w kościeleśw. Wita, Modesta i Krescencji, Nasiechowice.(2) ​ Bronisław – ur. 13.11.1899. Także ukończył szkołę powszechną w Miroszowie. Bardzo wcześnie (około dziewiątego roku życia) jako najstarszy syn musiał zająć się gospodarstwem rolnym, (gdy ojciec został aresztowany przez zaborcze władze rosyjskie lub gdy zaabsorbowany był pracami społecznymi). Chętnie czytał, kierował miejscową Ochotniczą Strażą Pożarną, brał udział w pracach społecznych wsi.(3) Po ożenku (z Marianną Manterysówną ze Sławic, pow. Miechów) i przejęciu gospodarstwa rolnego (około 30 mórg) znalazł się w bardzo trudnej sytuacji materialnej – zadłużenie gospodarstwa w Banku Rolnym przy nagłym i bardzo poważnym spadku opłacalności (Wielki Kryzys Gospodarczy w latach 20-tych XX wieku), trudne warunki glebowe, duże odległości do miast (dowóz węgla, drzewa, młyny itp.) – wszystko to utrudniało spłatę długu oraz młodszego rodzeństwa, co było przyczyną ciągłej jego troski. Wrodzona pracowitość i poczucie odpowiedzialności spowodowały prawdopodobnie pewną jego surowość, duże wymagania wobec siebie i innych (przy silnej wrażliwości i uczciwości – płakał, gdy zobaczył rozsypujący się dom rodzinny – oraz skłonność do rozważeń moralnych i społecznych).(4) W czasie okupacji niemieckiej przechowywał różne materiały akcji podziemnej w swoim gospodarstwie, a także osoby przysyłane przez wójta Racławic, Adolfa Manterysa (Miroszów był dość bezpiecznym miejscem – oddalonym od miast i szos). Po 1945 roku źle widziany przez władze Polski Ludowej ukrywał się przez kilka tygodni, powiadomiony o niebezpieczeństwie przez zaprzyjaźnionego byłego pracownika (Jana Grelę).(5) Z powodu ciężkiej choroby (wylew do mózgu?) przeniósł się z żoną i dziećmi do Ursusa pod Warszawą, gdzie pracowała i mieszkała jako dentystka siostra Irena (u której mieszkała matka, siostra Zofia oraz siostrzeńcy). Zmarł 28.04.1980 roku.(6) ​ 1. Akta w parafii św. Wita, Modesta i Krescencji, Nasiechowice. Zdjęcie z 2016 roku (E Jakubas), nr: MG9898 2. Akta w parafii św. Wita, Modesta i Krescencji, Nasiechowice. Zdjęcie z 2014 roku, nr: “Spis treści 8” 3.4.5.6 Uzyskane przez Zofię Manterys (20-9-1915 – 28-9-2012) od: Marianny z Manterysów Urbańskiej około 1978 roku; Stanisławy Dąbkowskiej (18-9-1897 – 18-12-1978) około 1975-1978 roku; Marianny Manterys (Manterys) 13-11-1899 – 28-4-1980 około 1976 roku

Bronisław (13-11-1899 – 28-4-1980) and Marianna Manterys (Manterys) were married in 20-7-1927 (1) in St Wit, Modest and Krescencja’s church, Nasiechowice.(2) ​ Bronisław Manterys was born in Miroszów and graduated from primary school there. Very early in his life (around nine), as the eldest son he had to look after the family farm (when his father was imprisoned by the Russian authorities or when he was too involved in community activities). He liked to read, was in charge of the local volunteer fire brigade and was involved in village affairs.(3) After marrying Marianna Manterys from Sławice, Miechów, and taking over the running of the farm (approximately 42 acres) he found himself in financial difficulties. Factors such as owing money to the rural bank at the time of sudden and serious drop in prices (the Great Depression of the 1920s), poor soil conditions, long distances to towns (deliveries of coal and wood, flour to the mills, etc) all it made it difficult to repay the loans to the bank and his younger siblings, which was a source of constant worry.(4) Bronisław's inborn industriousness and sense of responsibility probably contributed to his display of severity, and high expectations of himself and others (his strong sensitivity and honesty caused him to weep when he saw the family house turning to ruin). He had a tendency to deliberate on moral and social issues. During the German occupation of Poland, Bronisław hid various clandestine materials for the resistance movement around his farm, as well as hiding people on the run who were sent to him by Adolf Manterys, the headman of Racławice. Miroszów was a reasonably safe haven – some distance from towns and roads. After 1945 he was hunted by Poland’s communist authorities and went into hiding for some weeks, warned of his imminent arrest by Jan Grela, a friendly worker.(5) Following a serious bout of illness (possibly a brain hemorrhage) he moved with his wife and children to Ursus near Warsaw, where his sister Irena lived and worked as a dentist (his mother, sister Zofia and a nephew were already living there). Bronisław died on 28 April 1980.(6) ​ 1. Parish records in the St Wit, Modest and Krescencja’s church, Nasiechowice. Photo by E Jakubas, taken 2016, ref: MG9898 2. Parish records in the St Wit, Modest and Krescencja’s church, Nasiechowice. Photo taken 2014, photo ref: “Spis treści 8” 3.4.5.6. Biography by Zofia Manterys (20-9-1915 – 28-9-2012) based on information from Marianna Urbańska (Manterys) in approximately 1978; Stanisława Dąbkowska (Manterys) (18-9-1897 – 18-12-1978) between 1975 and 1978; Marianna Manterys (Manterys) 13-11-1899 – 28-4-1980 in approximately 1976

bottom of page