%20b_1868%20d_24-1.jpg)
Serafin Manterys urodził się w Zarogowie w tradycyjnej, małorolnej rodzinie rolniczej. Świadkami jego narodzin byli Augustyn Roch (50) i Paweł Sakłak (52) obaj dzierżawcy z Zarogowa. Prowadzący ksiądz Józef Kwiatkowski.(1)
Celestyna, córka Wojciecha Piwowarczyka urodziła się w Kamienicy w 1894 roku do zamożnej rodziny gospodarskiej.
Ślub wzięli około 1920 roku. Nie mogąc należycie wykształcić swoje sześcioro dzieci na rodzinnym gruncie, swój dom w Zarogowie sprzedali Franciszce, siostrze Serafina, i przeprowadzili się na tańsze, lecz urodzajne grunty na wschodzie Polski w 1936 roku, do wsi Podlipie, w powiecie złoczowskim, woj. Tarnopolskim (obecna Ukraina). Przed wybudowaniem nowego domu, mieszkali w namiocie przez kilka miesięcy. Potem kładli fundamenty pod duży piętrowy dom rodzinny.
Najazd Rosji na Polskę w 1939 roku przekreślił ich wszystkie plany. Odtąd ich losem był skrajny trud. 10 lutego 1940 roku zostali deportowani z dziećmi na Sybir, do obozu przymusowej pracy w Jagszordin, przyłucki rejon, w Republice Komi, około 200 km na południe od Syktywkaru. Pracowali przy wyrębie tajgi w skrajnych warunkach klimatycznych i w głodzie.
Po amnestii dla deportowanych Polaków, zostali zwolnieni 31 sierpnia 1941 roku. Z rodziną przedostali się na południe Rosji, do Uzbekistanu, pragnąc połączyć się z Armią Andersa. Kilka miesięcy potem, na początku 1943 roku dotarli do miasta Czirak-czi na południu od Samarkandy.
Osłabieni głodem, wycieńczeni pracę ponad siły, trudnościami chorobami, Serafin i Celestyna zmarli podczas epidemii tyfusu w Marcu 1942 roku. Zostali pochowani w Czyrak-czi na cmentarzu dla obcokrajowców. Cmentarz dalej jest, ale śladów polskich grobów już nie ma. Ich dzieci znalazły tymczasowy azyl w Iranie, skąd w listopadzie 1944 roku dostali się na stały przytułek w Nowej Zelandii, w grupie ponad 700 polskich sierot.(2)
Akta w parafii św. Wita, Modesta i Krescencji, Nasiechowice. Zdjęcie z 2016 roku (E Jakubas), nr: L14482
Stanisław Manterys (7-12-1935 – )
Serafin Manterys was born in Zarogów into a traditional smallholding farming family. Witnesses to his birth were Augustyn Roch (50) & Paweł Sakłak (52) both tenant farmers from Zarogów. The officiating priest Józef Kwiatkowski.(1)
His wife Celestyna, daughter of Wojciech Piwowarczyk, was born in Kamienica in 1894 into a well-to-do farming family.
They married sometime in the early 1920s. They couldn’t afford a good education for their six children from their small land inheritance, so they purchased cheap but very fertile land in Eastern Poland in 1936 in the village of Podlipie, county Złoczów, Tarnopol province (now part of Ukraine). Before building a proper house they first lived in a tent, then in an adobe thatched one-room home while they worked on building a storied brick house. They sold their house in Zarogów to his sister Franciszka.
The Russian invasion of Poland in 1939 put an abrupt stop to these plans. From then on extreme hardship was to be their lot. On 10 February 1940 they were deported with their five youngest children to a forced labour camp in Yagshordin, Priludski region, Komi Republic in northern Russia, 200 kilometres south of Syktyvkar. Under conditions of slow starvation and extremes of climate they worked in the taiga forest.
They were eventually released from this bondage on 31 August 1941 after a so-called "amnesty" for Polish deportees. The family made their way south to meet up with other Polish refugees trying to join the Polish army being formed in Russia. They reached the town of Chirak-chi in southern Uzbekistan several months later in early 1943.
Weakened by lack of food, overwork, hardship and diseases, both Serafin and Celestyna died there within a very short space of time in March 1942 during a typhus epidemic. They were buried in the town’s cemetery that was reserved for foreigners. Their cemetery is known but their grave site is not. Their children soon found temporary refuge in Isfahan, Iran, and in November 1944 found permanent refuge in New Zealand along with more than 700 other mostly orphaned Polish children. (2)
Parish records in the St Wit, Modest and Krescencja’s church, Nasiechowice. Photo by E Jakubas, taken 2016, ref: L14482
Stanisław Manterys (7-12-1935 – )